Du học Nhật Bản không chỉ là cơ hội để tiếp cận nền giáo dục tiên tiến mà còn là dịp để trải nghiệm văn hóa, cải thiện tiếng Nhật và rèn luyện sự tự lập. Đối với nhiều du học sinh Việt Nam, việc làm thêm tại Nhật Bản là cách phổ biến để trang trải chi phí sinh hoạt, tích lũy kinh nghiệm và hòa nhập vào xã hội Nhật Bản. Tuy nhiên, để tìm được công việc phù hợp, hợp pháp và hiệu quả, du học sinh cần nắm rõ quy định, các kênh tìm việc và những kinh nghiệm thực tế.
SmileTrip sẽ hướng dẫn chi tiết về cách tìm việc làm thêm tại Nhật Bản, các loại công việc phổ biến, mẹo tránh rủi ro và cách cân bằng giữa học tập và công việc. Dựa trên thông tin từ các nguồn chính thống như Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Nhật Bản (MEXT), Cục Quản lý Nhập cư Nhật Bản, và các nền tảng tuyển dụng uy tín, bài viết sẽ giúp bạn tự tin bước vào hành trình làm thêm tại Nhật.
Quy định làm thêm tại Nhật Bản dành cho du học sinh
Trước khi bắt đầu tìm việc, du học sinh cần hiểu rõ các quy định pháp luật liên quan đến việc làm thêm tại Nhật Bản để tránh vi phạm và ảnh hưởng đến tư cách lưu trú. Dưới đây là những điểm quan trọng:
Giấy phép hoạt động ngoài tư cách lưu trú (資格外活動許可 - Shikaku-gai Katsudou Kyoka):
-
Du học sinh cần xin giấy phép này tại Cục Quản lý Nhập cư Nhật Bản (Immigration Services Agency of Japan) trước khi làm thêm. Giấy phép này thường được cấp miễn phí khi nhập cảnh hoặc tại văn phòng nhập cư gần nơi bạn sống.
-
Hồ sơ bao gồm: hộ chiếu, thẻ cư trú (zairyu card), đơn xin phép làm thêm (tải mẫu từ trang web chính thức của Cục Nhập cư Nhật Bản: www.immi-moj.go.jp).
Giới hạn thời gian làm thêm:
-
Trong kỳ học: Tối đa 28 giờ/tuần (bao gồm cả cuối tuần).
-
Trong kỳ nghỉ (nghỉ hè, nghỉ đông): Tối đa 40 giờ/tuần (tương đương 8 giờ/ngày).
-
Một số trường hợp đặc biệt (ví dụ: thực tập liên quan đến chuyên ngành) có thể được miễn giới hạn, nhưng cần xin phép trước.
Quy định về thuế và bảo hiểm:
-
Nếu thu nhập hàng năm vượt 1,03 triệu yên, bạn phải nộp thuế thu nhập cá nhân (shotokuzei). Một số công việc yêu cầu đóng bảo hiểm xã hội (shakai hoken) nếu làm lâu dài.
-
Luôn yêu cầu hợp đồng lao động (roudou keiyaku) để đảm bảo quyền lợi, bao gồm lương, giờ làm và điều kiện làm việc.
Các công việc bị cấm:
-
Du học sinh không được làm việc trong các ngành giải trí người lớn (như quán bar, câu lạc bộ đêm) hoặc các công việc liên quan đến cờ bạc, theo quy định của Luật Kiểm soát Kinh doanh Giải trí Nhật Bản.
-
Vi phạm quy định có thể dẫn đến bị hủy tư cách lưu trú, bị trục xuất hoặc cấm nhập cảnh Nhật Bản trong tương lai.
Để đảm bảo tuân thủ đúng quy định, bạn có thể tham khảo thông tin từ trang web chính thức của Cục Quản lý Nhập cư Nhật Bản hoặc văn phòng hỗ trợ sinh viên quốc tế tại trường.
Các loại việc làm thêm phổ biến cho du học sinh Việt
Dưới đây là các loại công việc làm thêm phổ biến, được phân loại dựa trên yêu cầu tiếng Nhật và mức lương tham khảo (dựa trên dữ liệu từ các trang tuyển dụng uy tín như GaijinPot và TownWork, cập nhật năm 2025). Khi đi du lịch Nhật Bản tự túc hoặc đi theo tour Nhật, bạn đều có thể bắt gặp du học sinh Việt Nam đi làm thêm.
1. Công việc không yêu cầu tiếng Nhật cao
Những công việc này phù hợp với du học sinh mới đến Nhật hoặc chưa thành thạo tiếng Nhật (dưới JLPT N3):
-
Làm tại xưởng thực phẩm: Đóng gói thực phẩm, phân loại hàng hóa, làm bánh hoặc chế biến đồ ăn. Ví dụ: đóng gói cơm hộp (bento) hoặc làm tại nhà máy sushi.
-
Công việc tại siêu thị: Sắp xếp hàng hóa, dọn dẹp kệ, hoặc hỗ trợ tại quầy thu ngân.
-
Giao báo: Giao báo sáng sớm hoặc chiều tối, thường làm bằng xe đạp.
-
Làm tại kho hàng: Phân loại, đóng gói hàng hóa cho các công ty thương mại điện tử.
Mức lương: 950–1,200 JPY/giờ (khoảng 150,000–190,000 VNĐ/giờ, tùy tỷ giá).
Yêu cầu: Không cần tiếng Nhật hoặc chỉ cần giao tiếp cơ bản (JLPT N4–N5).
Ưu điểm: Dễ xin, lịch làm linh hoạt, phù hợp với lịch học.
Nhược điểm: Công việc thường lặp lại, ít cơ hội cải thiện tiếng Nhật.
2. Công việc cần tiếng Nhật khá
Những công việc này yêu cầu khả năng giao tiếp tiếng Nhật tốt (JLPT N3 trở lên), phù hợp với du học sinh đã quen với môi trường Nhật Bản:
-
Phục vụ nhà hàng: Làm tại quán ramen, izakaya (quán nhậu Nhật), hoặc nhà hàng gia đình. Công việc bao gồm chào khách, nhận order, phục vụ món ăn.
-
Bán hàng tại cửa hàng tiện lợi (konbini): Làm tại FamilyMart, 7-Eleven, Lawson, hỗ trợ khách hàng, thu ngân, nhập hàng.
-
Nhân viên cửa hàng thời trang hoặc siêu thị: Tư vấn khách hàng, sắp xếp sản phẩm.
Mức lương: 1,100–1,400 JPY/giờ (khoảng 170,000–220,000 VNĐ/giờ).
Yêu cầu: Tiếng Nhật giao tiếp tốt (JLPT N3–N2), kỹ năng giao tiếp lịch sự (keigo).
Ưu điểm: Cải thiện tiếng Nhật nhanh, tiếp xúc với văn hóa Nhật Bản, có cơ hội làm ca đêm (lương cao hơn).
Nhược điểm: Áp lực cao hơn, cần học quy tắc ứng xử Nhật Bản.
3. Công việc đặc biệt
Những công việc này yêu cầu kỹ năng chuyên môn hoặc ngôn ngữ, phù hợp với sinh viên có năng lực đặc biệt:
-
Trợ giảng hoặc dạy tiếng Việt: Làm việc tại các trung tâm ngôn ngữ hoặc trường học, dạy tiếng Việt cho người Nhật hoặc hỗ trợ giảng dạy.
-
Dịch thuật: Dịch tài liệu tiếng Việt–Nhật hoặc hỗ trợ các công ty có giao dịch với Việt Nam.
-
Hướng dẫn viên du lịch: Hỗ trợ các đoàn khách Việt Nam tại Nhật (yêu cầu tiếng Nhật N2 và kỹ năng giao tiếp tốt).
Mức lương: 1,500–3,000 JPY/giờ (khoảng 230,000–470,000 VNĐ/giờ).
Yêu cầu: Tiếng Nhật N2 trở lên, kỹ năng chuyên môn hoặc chứng chỉ liên quan.
Ưu điểm: Lương cao, nâng cao kỹ năng chuyên môn, tăng cơ hội nghề nghiệp sau tốt nghiệp.
Nhược điểm: Ít vị trí, cạnh tranh cao.
Cách tìm việc làm thêm tại Nhật Bản hiệu quả
Để tìm được công việc phù hợp, du học sinh có thể sử dụng các kênh sau:
1. Qua website và ứng dụng tìm việc
Các nền tảng uy tín tại Nhật Bản cung cấp thông tin việc làm thêm với giao diện thân thiện, hỗ trợ cả tiếng Anh và tiếng Nhật:
-
GaijinPot (www.gaijinpot.com): Trang web chuyên cung cấp việc làm cho người nước ngoài, có bộ lọc theo khu vực, mức lương và yêu cầu tiếng Nhật.
-
Baitoru (www.baitoru.com): Nền tảng việc làm thêm lớn nhất Nhật Bản, có nhiều công việc phù hợp với du học sinh.
-
TownWork (townwork.net): Cung cấp danh sách việc làm theo khu vực, hỗ trợ tìm việc gần nơi ở.
-
MyNavi Part-time (baito.mynavi.jp): Tập trung vào việc làm thêm, có nhiều công việc linh hoạt.
-
Hello Work (www.hellowork.mhlw.go.jp): Dịch vụ việc làm công cộng của chính phủ Nhật Bản, hỗ trợ cả tư vấn trực tiếp tại văn phòng.
Mẹo: Sử dụng từ khóa như “留学生 OK” (du học sinh được phép) hoặc “未経験 OK” (không cần kinh nghiệm) để tìm việc phù hợp.
2. Qua trường học
Hầu hết các trường đại học tại Nhật Bản có văn phòng hỗ trợ sinh viên quốc tế (International Student Office), nơi thường xuyên cập nhật thông tin việc làm thêm:
-
Kiểm tra bảng thông báo việc làm tại trường hoặc trên website nội bộ.
-
Tham gia các sự kiện tuyển dụng do trường tổ chức, thường có các công ty đối tác uy tín.
-
Liên hệ trực tiếp với cố vấn sinh viên quốc tế để được giới thiệu công việc phù hợp.
3. Qua bạn bè và cộng đồng người Việt
Cộng đồng người Việt tại Nhật Bản, đặc biệt ở các thành phố lớn như Tokyo, Osaka, và Nagoya, là nguồn thông tin quý giá:
-
Hội nhóm Facebook: Tham gia các nhóm như “Người Việt tại Tokyo”, “Du học sinh Việt Nam tại Nhật Bản” hoặc “Việc làm thêm cho du học sinh Nhật”. Các thành viên thường chia sẻ thông tin việc làm, giới thiệu công việc đáng tin cậy.
-
Mạng lưới bạn bè: Hỏi thăm bạn bè hoặc đàn anh, đàn chị đã có kinh nghiệm làm thêm. Họ có thể giới thiệu bạn đến các nhà tuyển dụng uy tín.
-
Lưu ý: Luôn kiểm tra thông tin công việc (hợp đồng, lương, điều kiện) trước khi nhận việc để tránh rủi ro.
Kinh nghiệm thực tế và mẹo tìm việc từ du học sinh Việt
Dựa trên kinh nghiệm từ các du học sinh Việt Nam tại Nhật Bản, dưới đây là những mẹo giúp bạn tìm việc hiệu quả và cân bằng giữa học tập và công việc:
1. Chuẩn bị sơ yếu lý lịch (履歴書 - rirekisho):
-
Mua mẫu rirekisho tại các cửa hàng tiện lợi (konbini) hoặc tải từ trang web uy tín như Rikunabi.
-
Điền thông tin chính xác, rõ ràng, đặc biệt là kinh nghiệm học tập và kỹ năng tiếng Nhật.
-
Nếu chưa tự tin về tiếng Nhật, nhờ bạn bè hoặc trung tâm hỗ trợ kiểm tra trước khi nộp.
2. Tập luyện phỏng vấn:
-
Học cách giới thiệu bản thân bằng tiếng Nhật (jikoshoukai), nêu rõ ca làm mong muốn và điểm mạnh của bạn.
-
Luyện tập các câu hỏi phổ biến như: “Tại sao bạn muốn làm công việc này?”, “Bạn có thể làm việc vào thời gian nào?”.
-
Sử dụng kính ngữ (keigo) để thể hiện sự chuyên nghiệp.
3. Ưu tiên công việc gần nơi ở:
-
Chọn công việc cách nhà hoặc trường dưới 20 phút đi tàu/xe đạp để tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.
-
Các khu vực đông dân cư như Tokyo, Osaka thường có nhiều cơ hội việc làm hơn.
4. Bắt đầu với công việc nhẹ:
-
Nếu mới sang Nhật, chọn các công việc đơn giản như đóng gói hoặc giao báo để làm quen với môi trường.
-
Khi tiếng Nhật cải thiện, chuyển sang các công việc như phục vụ nhà hàng để tăng thu nhập và kỹ năng giao tiếp.
5. Cảnh giác với công việc lương cao bất thường:
-
Các công việc quảng cáo lương quá cao (trên 2,000 JPY/giờ) mà không yêu cầu kỹ năng thường có rủi ro (bất hợp pháp, môi trường không an toàn).
-
Luôn kiểm tra hợp đồng và thông tin nhà tuyển dụng trước khi nhận việc.
Những rủi ro cần tránh khi làm thêm
Để đảm bảo an toàn và quyền lợi, du học sinh cần lưu ý các rủi ro sau:
1. Làm quá giờ quy định:
-
Làm quá 28 giờ/tuần trong kỳ học có thể bị phát hiện qua kiểm tra của Cục Nhập cư, dẫn đến phạt tiền hoặc hủy visa Nhật Bản.
-
Sử dụng ứng dụng quản lý thời gian hoặc ghi chép cẩn thận để theo dõi giờ làm.
2. Không ký hợp đồng lao động:
-
Không có hợp đồng, bạn sẽ không được bảo vệ khi xảy ra tranh chấp về lương, giờ làm hoặc điều kiện làm việc.
-
Yêu cầu nhà tuyển dụng cung cấp hợp đồng rõ ràng, nêu chi tiết lương, ca làm và quyền lợi.
3. Công việc bất hợp pháp hoặc lừa đảo:
-
Tránh các công việc như giao hàng “đen” (vận chuyển hàng hóa không rõ nguồn gốc) hoặc tiếp khách không rõ ràng.
-
Nếu nghi ngờ, tham khảo ý kiến từ văn phòng sinh viên quốc tế hoặc bạn bè đáng tin cậy.
4. Ảnh hưởng đến sức khỏe và học tập:
Việc làm thêm tại Nhật Bản không chỉ giúp du học sinh trang trải chi phí mà còn là cơ hội để rèn luyện tiếng Nhật, hiểu văn hóa và học cách tự lập. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội này, bạn cần chọn công việc phù hợp, tuân thủ quy định pháp luật và biết cách bảo vệ bản thân trước các rủi ro.
Hãy bắt đầu với những công việc đơn giản, ưu tiên các kênh tìm việc uy tín và luôn giữ cân bằng giữa học tập và công việc. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bạn sẽ không chỉ kiếm thêm thu nhập mà còn tích lũy được những trải nghiệm quý giá tại Nhật Bản.
Smile Trip đã đồng hành cùng du học sinh Việt tại Nhật từ hỗ trợ bạn xin visa, đặt vé máy bay đi Nhật, tư vấn chọn trường, mà còn cung cấp hướng dẫn chi tiết về việc làm thêm, giấy phép lao động và cách chuẩn bị hồ sơ hiệu quả. Đội ngũ nhân viên tận tâm, giàu kinh nghiệm sẵn sàng tư vấn khi cần.
SmileTrip Chủ Nhật, 25 Tháng Năm 2025