Hướng dẫn làm thẻ bảo hiểm y tế tại Nhật Bản

Bảo hiểm y tế Nhật Bản không chỉ là một nghĩa vụ pháp lý mà còn là “tấm vé” giúp bạn tiết kiệm chi phí khám chữa bệnh, đặc biệt khi sinh sống lâu dài tại xứ sở hoa anh đào. Với người Việt mới sang Nhật, dù là du học sinh, thực tập sinh, người lao động hay người đi theo diện phụ thuộc, việc hiểu và đăng ký BHYT thường gây bối rối.

Với người Việt mới sang Nhật, dù là du học sinh, thực tập sinh, người lao động hay người đi theo diện phụ thuộc, việc hiểu và đăng ký BHYT thường gây bối rối. Đặc biệt, khi bạn vừa đặt chân đến Nhật sau chuyến bay với vé máy bay Nhật Bản, việc nắm rõ thủ tục này sẽ giúp bạn nhanh chóng ổn định cuộc sống. SmileTrip sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu và thực tế để bạn làm thẻ BHYT ngay từ những ngày đầu, đồng thời giải đáp các câu hỏi về quyền lợi, chi phí và hồ sơ cần chuẩn bị.

Bảo hiểm y tế Nhật Bản là gì?

Hệ thống bảo hiểm y tế Nhật Bản là một trong những hệ thống y tế tiên tiến nhất thế giới, đảm bảo mọi người dân, bao gồm cả người nước ngoài, được chi trả phần lớn chi phí khám chữa bệnh (thường 70% hoặc hơn). 

Khi tham gia, bạn sẽ được cấp một thẻ bảo hiểm y tế, dùng để khám bệnh, nhập viện, mua thuốc hoặc điều trị tại các cơ sở y tế được công nhận. Theo Japan Health Insurance Association (JHIA), hệ thống này giúp giảm gánh nặng tài chính, đặc biệt khi chi phí y tế tại Nhật có thể rất cao nếu không có bảo hiểm. Với người Việt mới sang Nhật, việc tham gia BHYT không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn là yêu cầu bắt buộc để tuân thủ luật pháp.

Các loại bảo hiểm y tế ở Nhật Bản

Trước khi bắt đầu thủ tục, bạn cần biết mình thuộc loại bảo hiểm nào. Tại Nhật, có hai loại BHYT chính:

1. Bảo hiểm quốc dân (Kokumin Kenko Hoken)

• Đối tượng: Dành cho du học sinh, người lao động tự do, người không làm việc tại công ty có bảo hiểm xã hội, hoặc người đi theo diện phụ thuộc.

• Đăng ký: Tại văn phòng hành chính địa phương (Shiyakusho hoặc Kuyakusho).

• Đặc điểm: Phù hợp với người mới sang Nhật, như du học sinh vừa đặt chân đến với vé máy bay đi Nhật Bản hoặc người đang chờ chuyển đổi visa. Chi phí bảo hiểm dựa trên thu nhập, độ tuổi và khu vực sinh sống.

2. Bảo hiểm y tế xã hội (Shakai Hoken)

• Đối tượng: Người làm việc toàn thời gian tại các công ty ở Nhật.

• Đăng ký: Công ty sẽ chịu trách nhiệm đăng ký và trừ phí bảo hiểm từ lương hàng tháng.

• Đặc điểm: Bao gồm cả bảo hiểm y tế và bảo hiểm hưu trí, thường có chi phí cao hơn nhưng quyền lợi toàn diện hơn.

Hiểu rõ loại bảo hiểm phù hợp sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho hành trình tại Nhật, đặc biệt nếu bạn đang lên kế hoạch với tour Nhật hoặc xin visa Nhật Bản qua các dịch vụ uy tín như SmileTrip.

Ai phải đăng ký bảo hiểm y tế Nhật Bản và khi nào?

Theo luật Nhật Bản, tất cả người nước ngoài lưu trú trên 3 tháng đều bắt buộc tham gia BHYT. Thời điểm đăng ký cụ thể:

• Người mới nhập cảnh: Phải đăng ký trong vòng 14 ngày sau khi nhận thẻ cư trú và có địa chỉ cư trú chính thức.

• Người chuyển đổi visa hoặc nghỉ việc: Cần chuyển đổi loại BHYT (từ Shakai Hoken sang Kokumin Kenko Hoken hoặc ngược lại) trong vòng 14 ngày.

• Người đã sống lâu ở Nhật: Nếu chưa có BHYT hoặc cần gia hạn, đổi địa chỉ, bạn cũng phải thực hiện thủ tục tại văn phòng hành chính.

Việc trì hoãn đăng ký có thể dẫn đến phạt tiền hoặc gặp khó khăn khi khám chữa bệnh. Vì vậy, ngay sau khi ổn định chỗ ở từ chuyến vé máy bay Nhật Bản, hãy ưu tiên làm thẻ BHYT.

Hướng dẫn làm thẻ bảo hiểm y tế (Quốc dân)

Nơi đăng ký

Bạn cần đến Shiyakusho (thành phố) hoặc Kuyakusho (quận) tại nơi đăng ký địa chỉ cư trú. Một số văn phòng có quầy hỗ trợ bằng tiếng Anh, nhưng bạn nên chuẩn bị trước từ vựng cơ bản hoặc nhờ người hỗ trợ.

Giấy tờ cần chuẩn bị

Theo hướng dẫn từ Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản (MHLW), bạn cần mang theo:

• Thẻ cư trú: Bản gốc và bản sao.

• Hộ chiếu: Để xác minh danh tính.

• My Number Card hoặc thông báo số My Number: Nếu chưa có, bạn cần đăng ký tại Shiyakusho.

• Hợp đồng nhà ở hoặc giấy chứng nhận địa chỉ: Chứng minh nơi ở hiện tại.

• Giấy tờ liên quan đến BHYT trước đó (nếu có): Ví dụ, giấy xác nhận ngừng Shakai Hoken khi nghỉ việc.

Nếu bạn cần hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ hoặc dịch thuật, các dịch vụ như SmileTrip có thể cung cấp thông tin bổ ích khi bạn lên kế hoạch cho visa Nhật Bản hoặc tour Nhật.

Thủ tục và thời gian nhận thẻ

• Tại quầy, bạn sẽ được phát mẫu đơn đăng ký BHYT. Điền thông tin cá nhân, địa chỉ và tình trạng cư trú.
• Nộp hồ sơ và chờ xét duyệt. Một số địa phương cấp thẻ ngay trong ngày, nhưng thường mất 3–7 ngày.
• Thẻ BHYT có thời hạn tương ứng với visa của bạn và cần gia hạn khi visa được cập nhật.

 

Mức phí và cách tính bảo hiểm

Chi phí BHYT quốc dân phụ thuộc vào:

• Thu nhập năm trước: Nếu bạn mới sang Nhật và chưa có thu nhập, phí sẽ được tính ở mức tối thiểu.

• Độ tuổi: Người trẻ thường trả phí thấp hơn.

• Khu vực sinh sống: Các thành phố lớn như Tokyo, Osaka có phí cao hơn vùng nông thôn.

Theo thông tin từ Tokyo Metropolitan Government, phí bảo hiểm trung bình cho du học sinh hoặc người thu nhập thấp dao động từ 20,000–30,000 JPY/năm (khoảng 3–5 triệu VND). Bạn có thể xin giảm phí nếu chứng minh được thu nhập thấp, với mức giảm từ 30–70%. Thanh toán phí có thể thực hiện:

• Theo quý, nửa năm hoặc cả năm qua hóa đơn gửi về nhà.

• Bằng chuyển khoản ngân hàng hoặc tại cửa hàng tiện lợi (konbini).

Quyền lợi khi có bảo hiểm y tế Nhật Bản

Thẻ BHYT mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Chi trả 70% chi phí y tế: Bạn chỉ trả 30% khi khám bệnh, nhập viện, hoặc điều trị tại các cơ sở y tế được công nhận.

• Áp dụng cho:

  • Khám bệnh thông thường, chuyên khoa, hoặc cấp cứu.

  • Mua thuốc theo toa tại nhà thuốc.

  • Chăm sóc thai sản, sinh con.

  • Một số dịch vụ nha khoa và vật lý trị liệu.

• Hỗ trợ chi phí cao: Nếu chi phí y tế vượt quá mức quy định, bạn có thể xin hỗ trợ để giảm thêm chi phí.

• Dùng ở đâu?: Thẻ BHYT được chấp nhận tại hầu hết bệnh viện, phòng khám và nhà thuốc trên toàn Nhật Bản.

Ví dụ, nếu bạn cần khám bệnh định kỳ hoặc mua thuốc, chỉ cần xuất trình thẻ BHYT và trả phần còn lại. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn vừa đến Nhật sau chuyến vé máy bay Nhật Bản và chưa quen với hệ thống y tế.

Mất thẻ, đổi địa chỉ, gia hạn – Phải làm gì?

• Mất thẻ: Báo ngay cho Shiyakusho để được cấp lại (phí khoảng 1,000–2,000 JPY).

• Chuyển nhà: Cập nhật địa chỉ BHYT trong vòng 14 ngày tại văn phòng hành chính nơi ở mới.

• Hết hạn: Gia hạn visa trước, sau đó đến Shiyakusho để cập nhật thẻ BHYT. Nếu cần hỗ trợ gia hạn visa Nhật Bản, bạn có thể liên hệ SmileTrip để được tư vấn.

Lưu ý cho người Việt mới sang Nhật

• Không bỏ qua BHYT: Dù bạn ít đi bệnh, chi phí khám chữa bệnh không bảo hiểm có thể lên đến hàng triệu yên. Ví dụ, một ca mổ đơn giản có thể tốn 500,000 JPY (khoảng 80 triệu VND) nếu không có BHYT.

• Kết hợp ưu đãi: Du học sinh có thể dùng thẻ sinh viên hoặc phiếu hỗ trợ y tế từ trường/quận để giảm thêm chi phí.

• Mang theo thẻ BHYT: Luôn giữ thẻ trong ví vì có thể dùng ở hiệu thuốc, nha sĩ, hoặc phòng khám nhỏ.

• Tìm hiểu trước khi đi: Nếu bạn đang chuẩn bị hành trình với tour Nhật hoặc đặt vé máy bay Nhật Bản, hãy tìm hiểu thêm về BHYT qua các dịch vụ uy tín như SmileTrip.

Tham gia bảo hiểm y tế Nhật Bản không chỉ giúp bạn bảo vệ sức khỏe mà còn là cách để tuân thủ luật pháp và tiết kiệm chi phí dài hạn. Với hướng dẫn chi tiết trên, hy vọng bạn sẽ tự tin hơn khi làm thẻ BHYT và tận hưởng cuộc sống tại Nhật một cách an tâm. 

Nếu bạn cần hỗ trợ về visa Nhật Bản hoặc lên kế hoạch cho tour Nhật, hãy liên hệ SmileTrip hoặc văn phòng hành chính địa phương để được tư vấn chi tiết.

SmileTrip Thứ Ba, 10 Tháng Sáu 2025